Kolana są jednymi ze stawów, które są najmocniej i najczęściej narażone na różnego rodzaju uszkodzenia i przeciążenia. O kolana należy odpowiednio dbać i w żadnym razie nie lekceważyć bólu w ich obrębie – w szczególności gdy poddawane są one próbom wysiłkowym podczas biegania, czy uprawiania innych sportów. Jednak aby odpowiednio dbać o kolana i stosować prawidłową profilaktykę, należy wiedzieć jak to robić. Zdecydowanie nie należy poddawać się żadnym inwazyjnym zabiegom, jeśli nie zostaną one poprzedzone dogłębną i poprawną diagnozą. Najlepszym i najszybszym sposobem na zdiagnozowanie bolącego kolana jest wykonanie USG tego stawu.
Staw kolanowy – rola i budowa anatomiczna
Ból kolana zawsze powinien być niepokojącym sygnałem skłaniającym do wizyty u lekarza. Dodatkowo u osób trenujących, w szczególności biegaczy, kolana poddawane są ciężkiej próbie ze względu na duże obciążenia występujące podczas treningów. U tej grupy pacjentów badanie USG kolana jest niezmiernie ważnym elementem diagnostyki tego stawu. Niezdiagnozowane oraz nieleczone urazy kolana u osób trenujących mogą prowadzić do ciężkich i poważnych w skutkach uszkodzeń tego stawu. Staw kolanowy stanowi połączenie uda i podudzia. Jednocześnie, co warto podkreślić, jest największym w ludzkim organizmie stawem. Odpowiada on za wiele skomplikowanych ruchów. Oprócz zgięcia i prostowania nogi, staw kolanowy odpowiada również za ruchy rotacyjne przy jednoczesnym zgięciu kolana.
Ponadto jest on dość skomplikowanym w swej budowie stawem. Na staw kolanowy składa się główka stawowa powstała z dwóch wypukłych kłykci kości udowej oraz panewka stawowa, którą tworzą wklęsłe powierzchnie kłykci kości piszczelowej wraz z rzepką. W skład budowy stawu kolanowego wchodzi także łąkotka boczna i przyśrodkowa. Łąkotki są to dwa półksiężycowate, włókniste pierścienie, które przesuwają się na panewkach kości piszczelowej podczas ruchu w stawie kolanowym. Dodatkowo – aby ruch stawu kolanowego był możliwy, niezbędna jest praca aż dziewięciu rodzajów więzadeł.
Potencjalne uszkodzenia stawu kolanowego
Staw kolanowy, zaraz po stawie skokowym, jest strukturą, która najczęściej ulega uszkodzeniu w wyniku nadmiernego przeciążenia. Szczególnie często urazy stawu kolanowego występują u sportowców, osób otyłych, zmagających się z chorobą reumatyczną oraz chorych na różnego rodzaju choroby autoagresywne. Niewielkie chrząstki odpowiadające w stawie kolanowym za amortyzację obciążeń są najczęściej uszkadzanym elementem stawu. W wyniku ich uszkodzenia może pojawiać się ból, ale przede wszystkich charakterystyczne przeskakiwanie stawu przy wykonywaniu ruchu. Równie często uszkodzeniu ulegają więzadła krzyżowe. Ich rolą jest stabilizowanie stawu w płaszczyźnie rotacyjnej, strzałkowej i czołowej. Znacznie częściej na występowanie kontuzji kolana narażeni są sportowcy, niż osoby nie trenujące.
Mechanizm działania badania USG
Badanie ultrasonograficzne w swoim działaniu opiera się na oddziaływaniu fal ultradźwiękowych. Wysyłane są one w głąb organizmu przy użyciu głowicy wykorzystywanej przy badaniu. Następnie fale te odbijają się od narządów wewnętrznych i powracają do głowicy. Dane o odbitej fali ultradźwiękowej przekazywane są do urządzenia, które na podstawie ich długości przetwarza to na obraz finalnie widoczny dla lekarza i pacjenta. Dzięki takiemu mechanizmowi badanie USG kolana, a także każde inne badanie ultrasonograficzne jest szybkie, bezbolesne i precyzyjne.
USG kolana – przygotowanie i przebieg
Badanie ultrasonograficzne kolana pozwala w szybki i łatwy sposób ocenić jego stan i zbadać ewentualne uszkodzenia. Dzięki temu lekarz otrzymuje pełną diagnozę i może rozpocząć precyzyjne i skuteczne leczenie. Wynik dostępny jest zaraz po zakończeniu badania, ponieważ obraz pojawia się na ekranie urządzenia w czasie rzeczywistym. USG kolana nie wymaga wcześniejszych przygotowań. Badanie odbywa się przez pokrycie stawu specjalnym żelem, a następnie przy użyciu głowicy aparatu do USG lekarz diagnosta jest w stanie zobrazować staw na ekranie urządzenia.
W trakcie badania USG kolana ocenie podlega kondycja kaletek, więzadeł krzyżowych, łąkotek, rzepki czy ścięgien, a także miękkich elementów stawu, takich jak torebka stawowa, błona maziowa czy ilość płynu stawowego.