Przez ostatnich 150 lat głównym źródłem światła elektrycznego była żarówka, stopniowo wycofywana z użycia na rzecz bardziej innowacyjnych rozwiązań. Gama produktów dostępnych na rynku jest szeroka, dlatego przed wyborem żarówki należy przeanalizować kilka podstawowych parametrów, takich jak barwa światła, rodzaj gwintu, moc czy wysokość poboru energii. Jak zatem dopasować oświetlenie do swoich potrzeb i na jaki typ żarówki się zdecydować?
Żarówki halogenowe
Halogeny to inna nazwa fluorowców, czyli pierwiastków chemicznych, których głównym zadaniem w żarówce jest regeneracja żarnika. W pewnym uproszczeniu proces ten pozwala wytworzyć większą temperaturę w lampie (konkretnie w żarniku), dzięki czemu światło emitowane przez żarówki halogenowe jest znacznie mocniejsze w porównaniu do tradycyjnych modeli żarowych.
Halogeny mają wiele zalet, a do najważniejszych zaliczyć należy ich jednolite światło, wysoki współczynnik oddawania barw (CRI 100), wbudowane filtry UV (bezpieczne dla wzroku), a także stosunkowo niską cenę. Żarówki halogenowe są skokiem jakościowym i technologicznym w stosunku do modułów żarowych (przynoszą oszczędność energii rzędu 30%), aczkolwiek obecnie odchodzi się od ich zastosowania na rzecz bardziej efektywnych źródeł światła. Unijna dyrektywa zakazująca produkcji lamp halogenowych była przede wszystkim wynikiem pojedynczej wady tej technologii, jaką jest niewielka ilość wytwarzanego ciepła zamienianego na światło.
Świetlówki
Długa żywotność i wysoka skuteczność świetlna to największe – obok energooszczędności – zalety świetlówek. Lista wad jest jednak dość długa i zawiera poważne zarzuty wobec tego typu technologii. W lampie fluorescencyjnej wskutek wyładowań jarzeniowych w wypełnionej gazem rurce, powstaje bowiem promieniowanie ultrafioletowe, które pobudza luminofor do emisji światła. Efektem jest tętniący strumień świetlny, który jest bardzo nieprzyjemny dla oczu, ponieważ wywołuje zmęczenie i dekoncentruje. Niekorzystna dla ludzkiego zdrowia jest też wspomniana emisja promieniowania ultrafioletowego. Świetlówki kompaktowe pozwalają na oszczędność energii sięgającą nawet 75% w porównaniu do tradycyjnych żarówek. Współczynnik CRI dotyczący oddawania naturalnych barw wynosi jednak 82, co nie jest imponującym wynikiem. Natomiast żywotność świetlówek sięga 10 lat, co daje średnio 9-10 tysięcy godzin pracy (a nawet dwukrotnie więcej w przypadku najlepszych modeli). Potencjalny czas użytkowania znacząco się jednak skraca przy częstym włączaniu i wyłączaniu świetlówek. W tym przypadku rekomendowane jest zatem pozostawianie zapalnego światła na dłużej. Warto dodać, że właściwe natężenie światła osiągane jest po kilku lub kilkunastu minutach. Świetlówki kompaktowe są relatywnie drogie, jednak długi okres potencjalnego użytkowania, sprawia, że wydatek tego typu może okazać się bardzo rozsądny z ekonomicznego punktu widzenia.
Oświetlenie LED
Technologia LED od lat podbija rynek i zyskuje coraz większą rzeszę zwolenników. Lampy ledowe są bezpośrednim zamiennikiem żarówek – głównie dzięki zastosowaniu tradycyjnych kształtów trzonków, czyli gwintów E27 i E14. Praktycznym, łatwym w montażu i wygodnym rozwiązaniem są również taśmy led, które posłużyć mogą nie tylko jako oświetlenie, ale także jako element dekoracyjny (np. dzięki diodom typu RGB, możliwe jest emitowanie światła w wielu kolorach).
Sprawność świetlna w przypadku ledów jest nawet trzykrotnie wyższa niż przy popularnych świetlówkach. Optymalne natężenie światła osiągane jest w mniej niż jedną sekundę, a współczynnik oddawania barw znajduje się na bardzo wysokim poziomie. Bezkonkurencyjna jest również ich trwałość – od 20 do 25 lat, co przekłada się na 30–100 tysięcy godzin pracy oświetlenia. Oszczędność rzędu 90% (w stosunku do żarówek tradycyjnych) jest kolejnym atutem lamp ledowych. Warto podkreślić, że oświetlenie ledowe nie zawiera substancji toksycznych (np. obecnej w świetlówkach rtęci), dlatego jest najbardziej ekologicznym rozwiązaniem na rynku.
Przy zakupie oświetlenia warto ponadto pamiętać o sprawdzeniu parametrów, takich jak wysokość napięcia, wskaźnik CRI, klasa energetyczna (najwyższa to A+++), strumień świetlny (określany w lumenach), barwa światła, a także deklarowana przez producenta żywotność produktu (zazwyczaj podawana w tysiącach godzin). Kwestie praktyczne i uregulowania prawne wskazują oświetlenie typu LED jako najlepszy wybór.
Źródło: hurtelektryczny.pl – lampy led